konfederacja rycerstwa i mieszczaństwa pruskiego z terenu Pomorza Wsch., zawiązana 1440 w Kwidzynie przeciw dominującej w życiu gosp. i polit. pozycji zakonu krzyżackiego; gł. rolę odgrywały w nim samorządy Chełmna, Gdańska i Torunia (razem przystąpiły 62 miasta, na ogólną liczbę 88) oraz rycerstwo ziemi chełmińskiej, Pomorza Gdańskiego, Powiśla i Warmii; zabiegi Krzyżaków na dworze cesarskim sprawiły, że Fryderyk III wydał nakaz rozwiązania Z.P., nadto na podstawie sfałszowanej przez Krzyżaków bulli papieskiej Związek został obłożony ekskomuniką papieską, a 300 jego czł. skazano na śmierć lub banicję; w odpowiedzi 1454 Z.P. wzniecił powstanie przeciw Zakonowi, zdobywając większość twierdz krzyżackich, następnie oddał swoje terytoria w opiekę Kazimierzowi IV Jagiellończykowi, który ogłosił inkorporację tych ziem do Korony, co stało się początkiem wojny trzynastoletniej 1454-66.
- Związek Pruski, związek szlachty i miast...
- Związek Północnoniemiecki, państwo związkowe utworzone...
- wojna austriacko-pruska, (1866)