do 1948 Muttra
miasto w płn. Indiach, nad rz. Jamuna, w stanie Uttar; jedno z najstarszych (II w. p.n.e.), należące do 7 świętych miast Indii (legendarne miejsce urodzin boga Kriszny), liczne świątynie hinduistyczne i schody (ghat) prowadzące do rzeki (kąpiele oczyszczające); II-VI w. dominacja buddyzmu, centrum pielgrzymek, gigantyczne posągi siedzącego Buddy, alegoryczne postaci z czerwonego piaskowca (styl M.); 1017-18 zniszczone przez Mahmuda z Ghazni; od 1804 pod adm. brytyjską; 273 tys. mieszk. (2002); ośr. handl. regionu rolniczego (uprawa zboża, trzciny cukrowej, bawełny); przem. włókienniczy, chem., rzemiosło; węzeł komunikacyjny; liczne wykopaliska, ruiny świątyń i fortyfikacji; w ruinach znaleziono liczne rzeźby świadczące o wysokim poziomie i odrębności tzw. szkoły M., większość z nich znajduje się w miejscowym muzeum archeologicznym.
MUTTRA, INDYJSKA SZTUKA