miasto i port we Włoszech nad Zat. Triesteńską (Adriatyk), przy granicy ze Słowenią; w staroż. rzymska kolonia Tergeste; w XIII w. ośr. podległy Wenecji, następnie Austrii (od 1382); w czasie II woj. świat. ośr. ruchu oporu; od 1947 "Wolne Terytorium T.", od 1954 w obrębie Włoch; obecnie stol. regionu Friuli-Wenecja Julijska; 209 tys. mieszk. (2003), gł. Włochów i Słoweńców; ważny ośr. handl., przemysłowy, kult.; najważniejszy port Włoch nad Adriatykiem; węzeł drogowy i kolejowy o międzynar. znaczeniu; przem. stoczniowy, maszynowy, chem., hutniczy, rafineryjny i petrochem., precyzyjny, papierniczy, obuwniczy; liczne instytuty, muzea, akwarium morskie, uniwersytet, ogród bot.; ruiny zabytków rzymskich, katedra S. Giusto (V, VI, XI, XIV w.), zamek (XV-XVI w.), kościoły (XI-XVI w.), pałac Marenzi (XVI w.).
LIPICKIE KONIE, IRREDENTA, ADRIATYCKIE MORZE, RAPALLO, ISTRIA, SABA, PARYSKIE TRAKTATY POKOJOWE 1947, MAGRIS, ŚRÓDZIEMNE MORZE, ILIRYJSKIE PROWINCJE