republika autonomiczna w składzie Federacji Rosyjskiej, położona na płn. stokach Kaukazu, sąsiadująca z Czeczenią, Osetią Płn. i Gruzją; pow. ok. 3,6 tys. km2; 467 tys. mieszk. (2002), w tym Ingusze 83%, Czeczeni 11,2%, Rosjanie 4%; stol. Magas (od 2002, wcześniej Nazrań), ok. 70 tys. mieszk.; klimat umiarkowany, kontynentalny; przem. naftowy, poligraficzny, mat. budowlanych, dziewiarski; uprawa pszenicy, winorośli, warzyw i owoców. Do pocz. XIX w. dzieliła losy ludów Kaukazu Północnego (kolejno niewolę mongolską, perską, turecką); w połowie XVII w. mieszkańcy (dotąd chrześcijanie) przejęli z sąsiedniego Dagestanu islam (sunnicki); od 1810 pod zwierzchnictwem Rosji, a następnie ZSRR; 1924 powstał Inguski Okręg Narodowościowy, 1936 przekształcony z Czeczenią w Czeczeńsko-Inguską ASRR w ramach Federacji Rosyjskiej; 1944 republika została zlikwidowana pod zarzutem kolaboracji z Niemcami, ludność deportowano do Kazachstanu i na Syberię; w okresie rządów Chruszczowa 1957 zapadła decyzja o rehabilitacji Inguszów (i Czeczenów) oraz reaktywowaniu Czeczeńsko-Inguskiej ASRR; 1992 w wyniku referendum Ingusze założyli własną republikę należącą do Federacji Ros., wchodząc równocześnie w trwający do dzisiaj spór o część terytorium z Osetią Płn.
INGUSZETIA
Państwa