hipotezy wyjaśniające powstanie obecnej budowy Ziemi, gł. , kontynentów i oceanów oraz łańcuchów górskich. Wydrębnia się dwie główne grupy t.g.: HIPOTEZY PERMANENCJI kontynentów i oceanów, które zakładają, że położenie geograficzne bloków kontynentalnych nie ulegało istotnym zmianom, wszelkie zaś zmiany zachodzące w skorupie ziemskiej wywoływały rozmaite ruchy pionowe, prowadzące do poziomych przemieszczeń warstw skalnych; przyczyną tych ruchów pionowych mogą być różne procesy zachodzące w płaszczu Ziemi (hipotezy: kontrakcji, ekspansji, pulsacji, oscylacji, radiomigracyjna); HIPOTEZY MOBILISTYCZNE zakładają, że powodem ruchów górotwórczych jest ruch poziomy poszczególnych partii skorupy ziemskiej (epejroforeza) wywołany procesami zachodzącymi w głębi kuli ziemskiej lub czynnikami kosmicznymi (hipoteza Wegenera, hipoteza prądów konwekcyjnych, undacji, tektoniki płyt). T.g. należą do najbardziej teoretycznej dziedziny geologii; największą popularność zdobyła teoria tektoniki płyt, będąca unowocześnioną hipotezą Wegenera.
GEOTEKTONICZNE TEORIE
Słownik pojęć
WEGENERA HIPOTEZA, TEKTONIKI PŁYT TEORIA, TEKTONIKA