Cola, także Rienzo, właśc. Nicola di Lorenzo Gabrini (1313-54)
przywódca rewolucji ludowej w Rzymie (obwołany trybunem), humanista, przyjaciel Petrarki; zafascynowany starożytnością dążył do restytucji dawnej potęgi Rzymu jako centrum zjednoczonej Italii; mianowany przez papieża Klemensa VI notariuszem kamery papieskiej zdobył znaczny autorytet; V 1347 proklamował republikę, pokonał wojska Orsinich i Colonnów (wpływowych rodów arystokratycznych), zmuszając ich do złożenia przysięgi na wierność republice i pozbawiając zamków; ogłosił suwerenność Rzymu, nadał Włochom obywatelstwo rzymskie, zaproponował zjednoczenie miast wł. pod egidą Rzymu; zreorganizował administrację, finanse, sądownictwo, uporządkował podatki; po nieudanej próbie podporządkowania sobie ziem kościelnych, obłożony klątwą przez Klemensa VI, schronił się w klasztorze eremitów w Abruzzach; 1350 podjął próbę zjednania dla swych planów ces. Karola IV w Pradze, uwięziony; 1352 przekazany papieżowi Innocentemu VI, 1354 wykorzystany przez kardynała Albornoza do umocnienia autorytetu papieża, przywrócony do władzy i witany entuzjastycznie przez lud, wkrótce jednak naraził mu się polityką fiskalną i zginął w czasie rozruchów; uważany za bohatera nar., prekursora idei zjednoczenia Włoch.
- Asnyk Adam, krypt. El...y, pseud. Jan Stożek, (1838-97)
- ASNYK Adam, (1838-97)
- WAGNER, Richard Wilhelm (1813-83)...