ustawa określająca podstawowe zasady ustroju Rzeczypospolitej, sformułowana przez szlachtę w czasie bezkrólewia 1573 i zaprzysięgana później przez kolejnych władców elekcyjnych; zawierała szereg postanowień ograniczających władzę monarchy, m.in. zasadę wolnej elekcji, zrzeczenie się dziedziczności tronu, zobowiązanie do zwoływania co dwa lata sejmu walnego oraz do nienakładania podatków ani zwoływania pospolitego ruszenia bez zgody sejmu, niezałatwiania spraw wojny i pokoju bez zgody senatu, posiadania u boku stałej rady tzw. senatorów-rezydentów. Wprowadzono do niej również postanowienia konfederacji warszawskiej dotyczące tolerancji religijnej; artykuł głoszący, że szlachta może wypowiedzieć królowi posłuszeństwo, jeżeli nie będzie przestrzegał praw krajowych, stanowił nowożytną formę prawa oporu; a.h. były zaprzysięgane przez królów-elektów łącznie z paktami konwentami.
- artykuły henrykowskie, zatwierdzane przez każdego...
- artykuł, publikacja artykułu,...