BENESZA DEKRETY

146 dekretów wydanych w Londynie przez prezydenta emigracyjnego rządu Czechosłowacji Edwarda Benesza w latach 1940-45; miały stanowić fundament odbudowy państwa zniszczonego przez Traktat Monachijski; zatwierdzone 28 III 1946 przez tymczasowy parlament Czechosłowacji jako część prawnego systemu kraju; m.in. wprowadzały nacjonalizację przemysłu i rolnictwa, nowy podział administracyjny kraju, powoływały nowe urzędy i instytucje; w większości nie budzą kontrowesji, poza kilkoma, stosującymi zasadę odpowiedzialności zbiorowej kwestionowaną przez prawo międzynar., zwł. dekrety nr 33 i 34, dotyczące tzw. Niemców sudeckich i Węgrów; pierwszy z nich uznawał przedstawicieli obu tych mniejszości za nielojalnych obywateli kraju (popierali dokonany przez Hitlera 1938-39 rozbiór Czechosłowacji); kolejny dekret pozbawiał ich obywatelstwa, stanowiąc podstawę przymusowych wysiedleń oraz konfiskaty majątków; do 1948 poza granice Czechosłowacji przesiedlono ponad 2,5 mln Niemców i 30 tys. Węgrów oraz skonfiskowano ich majątki; ciągłość prawna d.B. została podtrzymana przez utworzone 1993 Czechy i Słowację; 2001 w Austrii i na Węgrzech pojawiły się opinie, iż cofnięcie d.B. powinno być warunkiem przyjęcia Czech do UE, a nawet zażadano wypłacenia przez Czechy odszkodowań wysiedlonym.