fotografia stanowiąca samodzielne dzieło sztuki; za pierwsze f.a. uważa się tzw. fotografie pikturalne (koniec XIX w.), naśladujące malarstwo, odznaczające się nastrojem i miękką tonacją zdjęcia osiąganą przez stosowanie specjalnych technik; do ich rozwoju przyczynili się: Amerykanin A. Stieglitz (wydający pismo "Camera Work") i Francuz R. de La Sizeranne. Od pocz. XX w. rozwijał się, gł. w USA, nurt realistyczny (tzw. streit photography), który zakładał pokazywanie piękna przedmiotu, krajobrazu, modela bez jakichkolwiek manipulacji malarskich (A. Stieglitz, P. Strand, A. Adams, Ch. Sheeler); od lat 20. nurt ten miał też licznych przedstawicieli w Europie (m.in. w Niemczech A. Renger-Patzscha); przedstawiano na fotografiach fragmenty ciała ludzkiego, pozornie nieatrakcyjne części maszyn czy różnych przedmiotów, jakby przypadkowe widoki miejskie. Od początku lat 20. rozwijał się fotomontaż, przeważała tematyka społeczno-polityczna lub tworzono fotografie zbliżone do abstrakcji (J. Heartfield, L. Moholy-Nagy, Man Ray, Ch. Schad, F. Bruguiere), zajmowali się nim często artyści malarze lub graficy. Fotografia reportażowa, która rozwijała się od czasów wynalezienia aparatu fot., dopiero w latach 40. zaczęła być zaliczana do f.a.; własny styl stworzyli: H. Cartier-Bresson, R. Capa, D. Chim-Saymour działający w paryskiej agencji "Magnum". Od lat 60. silne są tendencje analityczne w f.a. (J. Kosuth, Sol Le Witt). W latach 70. naczelnym hasłem wielu poszukujących fotografików było "sztuka jako poznanie" (m.in. D. Huebler, R. Heinecken, J. Baldessari, M. Mandela, L. Sultan w USA, Ch. Boltański we Francji, w tym nurcie mieści się też twórczość niemieckich artystów wyspecjalizowanych w fotografii obiektów industrialnych - B. i H. Becherów. W 2. połowie lat 80. nastąpił kolejny zwrot w f.a., zaczęto uciekać od rzeczywistości i analizy poznawczej w sferę fikcji, marzeń, gry wyobraźni; umożliwił to m.in. rozwój nowoczesnych technik, jak fotografia polaroidowa i komputerowa; fotograficy za pomocą ingerencji plastycznej tworzą złożone kompozycje, przestrzenne sceny (D. Michels, V. Shrager, B. Kasten, B. Webb, J.P. Witkin, B. Foucon, L. Krims, S. Smith, T. Jonas); na uwagę zasługują prace polskiego artysty działającego w USA - R. Horowitza. W Polsce pierwsze f.a. tworzyli H. Mikolasch i inni czł. Pol. Tow. Fotograficznego we Lwowie oraz W. Kirchner i Ł. Dobrzański z Warszawy; w okresie międzywojennym fotografią piktoralną zajmowali się m.in. Z. i R. Hubner, W. Romer (twórca techniki tzw. izohelii), M. i W. Dederko (wynalazcy techniki zw. fotonitem), A. Węcławski; dużą rolę w rozwoju f.a. odegrał J. Bułhak (różnorodna twórczość fotograficzna i działalność publicystyczna). W nurcie streit photography pozostaje w latach 40.-60. twórczość E. Hartwiga, Z. Dłubaka, F. Obrąpalskiej (zbliżenia i piękno przedstawianej materii, krajobrazy o surrealistycznej atmosferze). Własny styl, łączący malarskość z realizmem, wypracował A. Bujak, autor licznych albumów poświęconych krajobrazom, zabytkom, obiektom sakralnym w Polsce i innych krajach; w dziedzinie fotografii portretowej wyróżniają się prace Z. Nasierowskiej. Wybitną pozycję w fotografii reportażowej zdobył współpracujący z "National Geographic" T. Tomaszewski.
- fotografia, (gr. phos , dpn.(...)
- EKWIDENSYTOMETRIA, (łac., gr.) przetworzenie...
- FOTO, popularny miesięcznik...