Henry David (1817-62)
amerykański poeta i eseista, jeden z gł. przedstawicieli transcendentalizmu; początkowo nauczyciel (usunięty z pracy, gdy sprzeciwił się karze chłosty); 1845 sam zbudował chatę w lasach nad jez. Walden i spędził w tej samotni dwa lata, wcielając ideał prostego i niezależnego życia na łonie natury, łączenia pracy fizycznej z pracą myślową; Walden, zbiór 18 szkiców opisujących życie T. w samotni, uważany jest za manifest amer. indywidualizmu; w okresie wojny USA z Meksykiem T., na znak protestu odmówił płacenia podatków i został aresztowany; jakkolwiek szybko zwolniony, incydent ten stał się pretekstem do napisania jego najsłynniejszego eseju T. Obywatelskie nieposłuszeństwo, w którym protestował przeciw zbytniej ingerencji państwa w życie jednostki, bronił wyższości praw moralnych nad prawem pisanym i konstytucją oraz prawa do obywatelskiego nieposłuszeństwa; zasadniczy pogląd T. na społeczeństwo i naród jako zbiór jednostek żyjących w gromadzie na zasadach umowy, którą w każdej chwili mogą unieważnić (gdy uznają, że sprzeczna jest z nakazami prawa moralnego), miał duży wpływ na kształtowanie się amer. mentalności; T. przez całe życie prowadził Dziennik, który ukazał się pośmiertnie. Poglądy T. inspirowały wielu zwolenników biernego oporu (Tołstoj, Gandhi).
- NIEPOSŁUSZEŃSTWO OBYWATELSKIE, ang. Civil Disobedience...