malarze i rzeźbiarze ros. zgrupowani w zał. 1870 w Petersburgu Towarzystwie Objazdowych Wystaw Artystycznych; początkowo grupa 13 zbuntowanych młodych absolwentów szkoły petersburskiej (przewodził im I.N. Kramskoj, należeli, m.in. G.G. Miasojedow, W.G. Pierow, N.N. Gay); uprawiali realistyczne malarstwo historyczne i rodzajowe, portret i pejzaż; głosili narodowy charakter sztuki, występowali przeciwko akademizmowi; ich celem było propagowanie sztuki wśród odbiorców zamieszkałych na prowincji; zorganizowali 48 wystaw, m.in. w Moskwie, Kijowie, Charkowie, Kazaniu, jednak gł. cel ich działalności - zorganizowanie wspólnej wystawy objazdowej - nigdy nie został zrealizowany; do najwybitniejszych p. zalicza się pejzażystę I.I. Lewitana, I.J. Riepina, I.K. Ajwazowskiego; Towarzystwo przestało działać 1923; zasługą p. było rozszerzenie kręgu odbiorców sztuki (ros. inteligencja, mieszczaństwo); prace p. gromadzili Paweł M. Trietjakow, kupiec moskiewski, i jego brat, którzy 1872-82 wznieśli gmach przeznaczony dla swych zbiorów, co dało początek obecnej Galerii Tretiakowskiej.
RIEPIN, SIEROW, ŻUKOWSKI, LEWITAN, AJWAZOWSKI Iwan K., SURIKOW, ROSYJSKA SZTUKA, KASATKIN, TRETIAKOWSKA GALERIA, JAROSZENKO
- PIEROW, Wasilij G. (1834-82)
- RIABUSZKIN, Andriej P. (1861-1904)...