najstarszymi przejawami artyst. działalności są ryty i malowidła naskalne z ok. 5000 lat p.n.e. (np. w Tanum); zachowały się liczne megality, ceramika neolityczna; z epoki brązu pochodzą kurhany grobowe, petroglify i wyroby metalowe; z okresu wędrówki ludów i wczesnego średniowiecza zachowały się wyroby złotnicze, bogato zdobione przedmioty metalowe, kamienne płyty nagrobne (Gotlandia). Rozwój architektury od ok. X-XI w. wiąże się z chrystianizacją krajów skandynawskich; romańską architekturę kamienną, powstającą w XI i XII w. pod wpływami niem., lombardzkimi i franc., reprezentują: katedra w Lund, kościoły halowe na Gotlandii, rotundy; rozwijało się też budownictwo drewniane, charakterystyczne były proste kościoły o konstrukcji masztowej (typu stav) lub zrębowej (St. Maria Minor w Lund) oraz wolno stojące dzwonnice o nieobudowanej od zewn. konstrukcji szkieletowej. W XIII w. dotarł z Francji gotyk (katedra w Uppsali, największy obiekt skandynawskiego gotyku); powstawały też kościoły halowe pod wpływem niem. (St. Peter w Malmö); wznoszono budowle obronne (Visby, zamek w Kalmarze, XII w.); rzeźba gotycka powstawała wg wzorów niem. (B. Notke). Renesans pojawił się w 2. poł. XVI w. (zamki w Gripsholmie, Vadstenie, Kalmarze, Uppsali); silne były też w tym czasie wpływy stylu niderlandzkiego (kośc. św. Ducha w Kristianstad, pocz. XVII w.); w XVII w. powstają nowe miasta, m.in. Kristianstad (na regularnym planie, z prostokątną siatką ulic i podłużnymi blokami domów), Karlskrona, nowe centrum Sztokholmu (również z regularną siatką ulic). Barok reprezentuje N. Tessin st. (pałac w Drottningholm, katedra w Kalmarze) i N. Tessin mł. (pałac królewski w Sztokholmie); barokowe malarstwo i rzeĽbź tworzyli gł. cudzoziemcy; w XVIII w. zaznaczyło siź w architekturze rokoko (C. Hrleman, C.J. Cronstedt). Klasycyzm wykształcił w Szwecji odrźbne cechy; gł. jego przedstawicielami byli C.F. Adelcrantz i E. Palmstedt; w rzeźbie klasycyzm reprezentowali J.T. Sergel, J.N. Byström, P. Hasselberg; w malarstwie: P. Krafft st. i L. Masreliez; za granicą działali A. Roslin, G. Lundberg, C.G. Pilo, którzy tworzyli gł. późnobarokowe portrety. W architekturze 2. poł. XIX w. panował historyzm (H.T. Holmgren - uniw. w Uppsali o formach neorenesansowych, I.G. Clason - Museum w Sztokholmie); od lat 90. XIX w. niektórzy architekci szwedzcy próbowali łączyć tradycje nar. z tendencjami awangardowymi (R. Östberg - ratusz w Sztokholmie, L.I. Wahlman - kośc. Engelbrechta w Sztokholmie). Nowoczesna, funkcjonalna architektura pojawiła się w Szwecji ok. 1930, gł. reprezentantami byli: E.G. Asplund, P. Hedquist, N.E. Erikson (sala koncertowa w Göteborgu), S. Backström i L. Reinius (różnorodnie ukształtowane osiedla mieszkaniowe), E. Sundah, S. Markelius. W 2. poł. XX w. pojawiają się w Szwecji liczne osiedla mieszkaniowe wtopione w zieleń i krajobraz, z rozdzielonym ruchem kołowym i pieszym, każde z własnym centrum społ. (m.in. Sztokholm, Örebro, Uppsala); nowatorską ideą było stworzenie w latach 50. i 60. sieci miast satelitarnych wokół Sztokholmu (Vällingby, Farsta, Skärholmen, Järva) i Göteborga (Kortedala, Frolunda); wyróżnia się współcz. architektura obiektów usługowych centrów miast (Dom Kultury i Narodowy Bank Szwecji P. Celsinga, "Dom Szwecji" S. Markeliusa - wszystkie w Sztokholmie); S. Lewerentz w stylu surowego brutalizmu wznosi obiekty sakralne (kośc. w dzielnicy Björkhagen w Sztokholmie i w Klippan); wielką indywidualnością jest działający w Szwecji R. Erskine (pochodzi z W. Brytanii); udaną próbą połączenia różnych dziedzin sztuki jest plastyczne zaaranżowanie wnętrz stacji sztokholmskiego metra (1973-78). W latach 80. i 90. zwrócono uwagę na rewaloryzację starej zabudowy. W malarstwie XIX w. artyści szwedzcy tworzyli w duchu romantyzmu (C.J. Fahlcrantz), realizmu i impresjonizmu (A. Zorn, C. Larsson); różne kierunki postimpresjonistyczne reprezentowali: I. Aguéli, K. Isakson, I. Grünevald, L. Engström; wielu przedstawicieli ma abstrakcjonizm i surrealizm (O. Baertling, T. Renqvist, E. Olson), także realizm w różnych odmianach; w rzeźbie kompozycje bezprzedmiotowe tworzą m.in. A. Jones, B. Marklund. Wysoki poziom reprezentuje sztuka użytkowa i wzornictwo przemysłowe.
TESSIN, ROSLIN, ENGSTRÖM Albert
- FIŃSKA SZTUKA, jej źródła to rodzima...
- AUKCJA, przetarg publiczny,...
- WEISS, Peter (1916-82)