finale
(muz.) końcowa część form cyklicznych, gł. cyklu sonatowego, utrzymana zazwyczaj w szybkim tempie, w formie ronda lub w formie sonatowej, niekiedy wariacji, fugi, kantaty (np. IX Symfonia Beethovena); w operze, operetce, oratorium zbiorowa scena zamykająca akt lub całe dzieło, utrzymana najczęściej w patetycznym nastroju.