rzymski chorał
kanoniczny śpiew liturgiczny Kościoła rzymskokatolickiego, określany tak od imienia papieża św. Grzegorza Wielkiego, któremu błędnie przypisywano jego wprowadzenie w końcu VI w.; powstał w wyniku adaptacji śpiewów liturgicznych synagogalnych, syryjskich, bizantyjskich i greckich, upowszechniając się w VI-X w. we wszystkich krajach pozostających pod religijnym wpływem papiestwa; najstarsze zapisy pochodzą z 1. poł. IX w. (Niemcy). W historii ch.g. występowały dwie równoczesne tendencje: do ujednolicenia jego kształtu oraz sposobu notacji oraz do indywidualizacji formy (wg lokalnych tradycji, zależnych od kraju, biskupstwa, a nawet zakonu czy świątyni); pierwotnym językiem ch.g. jest łacina, jednak po reformie liturgii dokonanej przez II Sobór Watykański (1963) została ona zastąpiona przez tłumaczenia na języki narodowe, co zerwało charakterystyczną dla tego śpiewu jedność tekstu i melodii (w stosunkowo najmniej skażonej postaci ch.g. przetrwał w opactwach benedyktyńskich); wśród form ch.g. najważniejsze są gł. części mszalne oraz hymny; do renesansu ch.g. w XIX i XX w. przyczyniły się prace badaczy benedyktyńskich z opactwa Solesmes (tzw. szkoła solesmańska).
- chorał gregoriański, jednogłosowy śpiew...
- CHORAŁ GREGORIAŃSKI, jednogłosowe śpiewy...
- chorał gregoriański, rzymski chorał, repertuar śpiewów liturg.(...)