(muz.1)
w muzyce ludowej zaznaczają się trzy wyraźne nurty: dawnej muzyki autochtonicznej, religijnej i świeckiej muzyki warstw oświeconych, napływowej muzyki z elementami orientalnymi (arabskimi, żydowskimi i cygańskimi); ten ostatni nurt występuje na ogół w muzyce rozrywkowej (np. canto flamenco w Andaluzji). Wyraźne jest zróżnicowanie regionalne: najwięcej elementów autochtonicznych zachowało się w Galicji; muzyka katalońska ma wiele wspólnego z muzyką Prowansji; charakterystyczne dla Kastylii są villancicio i romanza oraz pieśń religijna; na Balearach zachował się stary taniec kołowy zwany surdala, tańczony przy wtórze bębna i krótkiego fletu. Na kształt h.m. ludowej wywarła znaczny wpływ kultura warstw oświeconych, co odróżnia ją od innych kultur muzycznych basenu M. Śródziemnego; w ten sposób trafiły do twórczości ludowej pierwiastki chorału gregoriańskiego, skomplikowane tańce kołowe, rytmy modalne, popisy żonglerów (junglares), teksty powstałe w kręgu liryki dworskiej. Ludową m.h. cechuje znaczne zróżnicowanie gatunkowe: gatunki liryczne (cantiones de amore) sąsiadują z epiką, spowinowaconą z franc. chanson de geste; gatunek przejściowy stanowią romance, wykonywane najczęściej przez żonglerów. Obrzędową genezę mają tańce hiszpańskie, z których najstarszy - folia - był tańczony i śpiewany jednocześnie przez dwie grupy (na planie koła); później przekształcił się on w taniec dla jednej-czterech par (postać wywodząca się z XVI-wiecznego fandango); popularne tańce to bolero (od XVIII w.), malaguena, granadina; popisom tancerzy towarzyszą krótkie pieśni (copla, seguidilla); tańcem weselnym była sarabanda, która weszła do formy suity tanecznej w całej muzyce zachodnioeuropejskiej; wpływ ludowej m.h. zaznaczył się we wszystkich krajach pozostających pod wpływem kultury Hiszpanii (Ameryka Łac., Filipiny); charakterystyczny jest także skład zespołu muzycznego: gitara, skrzypce, harfa. Instrumenty te zostały przywiezione do Hiszpanii i powoli wyparły instrumenty rodzime: pandorę, psałterium; gitara- tak charakterystyczna dla m.h. - znalazła swoje miejsce we wszystkich rejonach świata pozostających pod wpływem hiszpańskim. W czasach najnowszych nastąpił renesans ludowej muzyki andaluzyjskiej z wpływami arabskimi i cygańskimi, zwł. flamenco, będącej połączeniem pieśni i tańca o skomplikowanej technice wysoce konwencjonalnych kroków i obrotów tancerzy, składających się na swoistą "filozofię" i kształtującej odrębne "szkoły" wykonawcze.
- HISZPAŃSKA MUZYKA, (muz. 2)
- KUBAŃSKA MUZYKA, (muz. 1)
- AMERYKI ŚRODKOWEJ MUZYKA, (muz. 1)