Bertel (1768 lub 1770-1844)
rzeźbiarz duński, reprezentant klasycyzmu, jedna z największych indywidualności twórczych XIX w.; studia w akad. sztuk pięknych w Kopenhadze, od 1797 jako stypendysta przebywał w Rzymie; prof. Akademii Sztuk Pięknych w Kopenhadze (od 1805), czł. Akademii Św. Łukasza w Rzymie (od 1808); tworzył rzeźby o tematyce mitologicznej, hist., rel., popiersia portretowe, medaliony, starając się przenieść wartości estetyczne sztuki antyku; stworzył fryz dla pałacu Kwirynalskiego w Rzymie przedstawiający wjazd Aleksandra Wielkiego do Babilonu (nie ukończony), posągi Chrystusa i apostołów dla kośc. NMP w Kopenhadze, grobowiec papieża Piusa VII w Bazylice Św. Piotra w Rzymie; twórczość T. była wysoko ceniona przez Polaków; 1812 rząd Księstwa W-wskiego zawarł z T. umowę na wykonanie dwóch kariatyd do pomnika Napoleona w Sali Senatu Zamku Królewskiego w Warszawie (T. zdążył wykonać tylko odlewy); później na wzór antycznego pomnika Marka Aureliusza w Rzymie wykonał w Warszawie pomnik księcia Józefa Poniatowskiego (odlany 1830-32) i Mikołaja Kopernika (o kompozycji wzorowanej na antycznej figurze Uranii); wiele prac wykonywał na zlecenia pol. rodzin arystokratycznych, m.in. marmurowy posąg Włodzimierza Potockiego ustawiony 1831 w katedrze wawelskiej, płaskorzeźbę do nagrobka Józefy Borkowskiej w kośc. Dominikanów we Lwowie, popiersia Artura Potockiego i jego matki Julii z Lubomirskich, figurę Chrystusa dla katedry wawelskiej (pomniejszona kopia posągu wykonanego do katedry w Kopenhadze), nagrobek Władysława i Heleny Ponińskich (kaplica zamkowa w Czerwonogrodzie na Ukrainie), portretowe popiersia księcia Józefa Poniatowskiego, A. Potockiej Dunin-Wąsowiczowej, M. Szymanowskiej; T. wywarł duży wpływ na rozwój rzeźby XIX w.; wykształcił wielu uczniów, w tym z Polski (P. Maliński, J. Tatarkiewicz, K. Ceptowski).