(1957)
powieść rozrachunkowa J. Andrzejewskiego, w której kostium z czasów Wielkiej Inkwizycji służy rozliczeniu zbrodni okresu stalinizmu. Jedną z głównych postaci jest hist. mnich z zakonu dominikanów, pierwszy wielki inkwizytor Św. Officium Tomas de Torquemada, który przybywa do małego hiszp. miasteczka w 1485 r., by tropić wszelkie zwątpienia rel. Umiejętnie podporządkowuje sobie myśli i działania młodego brata Diego, a przeznaczając go na kontynuatora swojej funkcji posuwa się do wszelkich manipulacji, a nawet zbrodni; dla realizacji idei z uczciwych ludzi robi donosicieli, potrafi wpłynąć nawet na króla. W czasie podróży do rodzinnej Avili doznaje objawienia, głos szatana zapewnia go, że dobrze służył złym mocom posługując się terrorem, szerząc nienawiść i okrucieństwo. Wielki inkwizytor usiłuje naprawić wyrządzone zło, w tym celu dyktuje zaufanemu następcy rozporządzenie o rozwiązaniu Św. Inkwizycji, w trakcie tej czynności umiera. Diego nie może pojąć zmiany sposobu myślenia swego mistrza i nie chce zaakceptować innych metod działania, kolejno zostaje inkwizytorem Saragossy, następnie wielkim inkwizytorem katol. królestwa Hiszpanii, by w imię wiary i dążenia do absolutnej prawdy posługiwać się zbrodnią.
- TEATR NOWY w Łodzi, założony 1949 przez...
- słowa-klucze, wyrazy, które pojawiają...
- ANDRZEJEWSKI Jerzy, (1909-83)