(Z listu pisanego do Ameryki w 1859, listopada)
wiersz C. Norwida, protest przeciw skazaniu Johna Browna - bojownika o zniesienie niewolnictwa Murzynów - na karę śmierci przez powieszenie. Dołączając do głosów części światowej opinii publicznej, poeta wysłał list i wiersz do środowiska emigracji pol. w Ameryce. Utwór ma postać listu poet. Jest hołdem złożonym Brownowi - to on z pogardą odpycha spodloną ziemię. Jego śmierć zyskuje sens symboliczny: oznacza koniec amer. wolności ("sztuczne ognie" gwiazd na fladze), początek epoki cierpień i okrucieństwa. Skazanie Browna uznaje Norwid za szczególnie hańbiące w kraju mającym tradycje walk o swobodę i sprawiedliwość (przywołuje pamięć Kościuszki i Waszyngtona). Zakończenie wiersza jest jednak wyrazem wiary w odrodzenie moralne narodu - na straży niszczonych ideałów stoi bowiem poezja.
- NORWID, Cyprian Kamil (1821-83)...