postrzeganie Polski jako narodu wybranego, fascynacja przeszłością, równouprawnienie światów realnego i wyobraźni, przypisywanie szczególnej roli poecie, wskazanie autonomicznego miejsca naturze, wykreowanie bohatera lit. z zespołem charakterystycznych cech, powołanie nowych gatunków lit. - to zjawiska inspirujące twórców kolejnych epok. B. Prus w Lalce polemizuje z postawą ideowca i konspiratora w osobie Rzeckiego, niszczycielska okazuje się też miłość Wokulskiego. E. Orzeszkowa w Nad Niemnem jak sacrum traktuje przeszłość powstańczą, ironizuje na temat sentymentalnych zachowań Emilii. H. Sienkiewicz w Trylogii dzieje głównych bohaterów kreuje na kształt postaw romant. Przeszłości każe oddawać hołd w wierszu Do młodych A. Asnyk, romant. deklarację wiary składa M. Konopnicka w Contra spem spero. Krytyka lit. Młodej Polski formułuje wiele słów uznania, niekiedy wręcz podziwu wobec romant. twórców, m.in. I. Matuszewski, Słowacki i nowa sztuka; A. Górski, Monsalwat; W. Mickiewicz, Żywot Adama Mickiewicza; S. Brzozowski, Filozofia romantyzmu; Z. Przesmycki na łamach "Chimery" upowszechnia twórczość C. Norwida. Liczne nawiązania do scen i postaci zawiera lit. młodopolska, co potwierdzają Wesele, Wyzwolenie i Noc listopadowa S. Wyspiańskiego; Wierna rzeka S. Żeromskiego; Hymny J. Kasprowicza. Nawiązania okresu międzywojennego zawierają wyraźne akcenty polemiczne wobec tradycji romant. uwidocznione m.in. w Ferdydurke W. Gombrowicza, Herostratesie J. Lechonia, Poezji W. Broniewskiego, Czarnej wiośnie A. Słonimskiego, Poezji J. Tuwima oraz eseju T. Boya-Żeleńskiego Mickiewicz a my. Odnotować też można utwory o charakterze hołdu dla wielkości poetów: A. Słonimski, Mickiewicz; J. Lechoń, Mickiewicz zmęczony, Śmierć Mickiewicza, Grób Agamemnona, Włosy Słowackiego; J. Liebert, Rozmowa o Norwidzie; W. Broniewski, Wnukowi, Moja biblioteka. Wyraźne ożywienie ideałów romant. nastąpiło w latach II wojny wśród poetów pokolenia Kolumbów, w poezji K. K. Baczyńskiego i T. Gajcego, do programowej ballady romant. nawiąże też W. Broniewski w Balladach i romansach i T. Kubiak w Mickiewiczu warszawskim. Lata powojenne przynoszą wspomnienia miejsc w Dolinie Issy Cz. Miłosza i w poezji, m.in. u J. Przybosia Z rozłamu dwu mórz, E. Brylla Lekcja polskiego - Słowacki, Uspokojenie, Z. Herberta Testament, Z. Jerzyny Pióro.
- nawiązania do średniowiecza, najczęściej występują...
- Wolska Maryla, (Maria) , pseud. Zawrat...