(1898-1980)
poetka, powieściopisarka, nowelistka. Córka M. Wolskiej. W 1933 r. zdała egzamin aktorski i przez 4 lata występowała w lwowskich teatrach. W 1940 r. aresztowana przez NKWD, przeszła przez więzienia we Lwowie, Kijowie, Charkowie, Odessie i Chersonie oraz obozy w Starobielsku i okolicach Workuty. Zwolniona po porozumieniu Sikorskiego ze Stalinem, zaciągnęła się do armii Andersa (Pomocnicza Służba Kobiet) i wraz z nią przedostała się do Persji. Od 1944 r. mieszkała w Londynie. W przedwojennych wierszach (m.in. tomiki Pszczoły w słoneczniku, 1927; Głóg przydrożny, 1932; Klonowe motyle, 1932) kontynuowała twórczość matki (rodzaj nastrojowości), bliska jej była poezja M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej (typ wrażliwości, aforystyczna zwięzłość). W wierszach powojennych stale wracała do motywu utraconego kraju - opisom pejzażu towarzyszą w nich nastroje nostalgii, poczucie obcości, cierpienie. W t. Otawa (1945) zaskakujący jest cykl wierszy syberyjskich (np. Tajga, Workuta, Ural) - poet. zapis przeżyć, związanych gł. z kontemplowaniem przyrody, odległy od codziennego życia poetki, świadectwo siły ducha, niepoddawanie się przemocy. W ostatnich wierszach O. zbliża się do Leśmiana (obrazy niesamowitej, przenikniętej grozą przyrody). Na emigracji ukazały się t. poezji: Ballada o chorym księżycu (1959, poemat), Plebania, której nie było (1971), Miód i piołun (1972), Anioł w knajpie (1977), a w kraju (pośmiertnie): Betlejemski Zajazd (1986), Wiersze wybrane (1983) i Grudki kadzidła (1987). Swoje przeżycia łagrowe zapisała O. we wspomnieniowej książce W domu niewoli (wyd. 1946), w której położyła nacisk na obraz więzień, przesłuchań i stosunków między więźniarkami (znakomite, wyraziste portrety), a nie na własne przeżycia. Szczególną powieścią na tle lit. łagrowej jest Faustyna (1943). Pod tekstem autorka napisała: "Widziane maj-grudzień 1941, Starobielsk, Workuta, Mollokon pod Bucharą..." Dedykowana współwięźniarkom książka jest zapisem fantazji, jakie snuła autorka w łagrach, a które miały zastąpić literaturę (typowe motywy i rekwizyty "romansu z wyższych sfer", melodramatyczne zakończenie). Na uwagę zasługują wyd. w 1974 r. Wspomnienia, których I część stanowią pamiętniki M. Wolskiej pt. Quodlibet, a II - uzupełnienie pióra O. pt. Quodlibecik. O. była też autorką zbioru opowiadań: Ziarnka piasku (1957) i powieści Gitara i tamci (1926). Za swoją twórczość otrzymała liczne nagrody, m.in. Ośrodka Wyd. Veritas (1950), Fundacji z Brzezia Lanckorońskich (1972), im. A. Jurzykowskiego (1974).
- Obertyńska Beata, pseud. Marta Rudzka, (1898-1980)