(gr. prophetes = tłumacz czyichś słów, wieszcz)
zjawisko występujące w różnych religiach; przypisywanie ludziom natchnionym przez Boga (prorokom) głoszenia prawdy o przyszłości, przyznawanie im prawa do oceniania teraźniejszości i przestrzegania współczesnych. Źródło: Stary Testament. P. pojawiał się najczęściej w momentach przełomowych dla jakiejś zbiorowości, np. narodu. Jest obecny w lit. czasów konfederacji barskiej, a przede wszystkim w lit. romant. (np. Dziadów cz. III, Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego A. Mickiewicza, Anhelli, Uspokojenie J. Słowackiego).