Reklama

Skarga Piotr, Powęski

(1536-1612)

kaznodzieja, hagiograf. Studiował na Akademii Krakowskiej i w Rzymie. W 1564 r. przyjął święcenia kapłańskie, a w 1569 wstąpił do zakonu jezuitów. Gorliwy przeciwnik reformacji - zwalczał konfederację warszawską, w 1606 sprzeciwił się uchwaleniu przez sejm rozporządzenia o tolerancji. Nauczyciel szkół jezuickich w Pułtusku, Jarosławiu, Poznaniu, Lwowie i Warszawie. Rektor kolegium, a w 1578 r. akademii jezuickiej w Wilnie. Organizator stowarzyszeń opiekuńczych. Od 1588 r. do końca życia nadworny kaznodzieja królewski. Popierał Zygmunta III Wazę w jego dążeniach absolutystycznych. Największą popularność wśród jego dzieł zdobyły Żywoty świętych (1579) - do XVIII w. wydane 14 razy (za życia S. co najmniej 7 razy), najznakomitszy przykład hagiografii pol. Autor zadbał, by w zbiorze znaleźli się kanonizowani i beatyfikowani Polacy. W Żywotach nie szczędził okrutnych, drastycznych obrazów męczeństwa i śmierci, kładąc nacisk na dochowanie przez świętych wierności swoim poglądom. Stworzył wiele kazań, w tym najwybitniejsze Kazania sejmowe. Współcześni cenili także Żołnierskie nabożeństwo (1618), rysujące wzór rycerza. Debiutował dziełem O jedności Kościoła Bożego pod jednym Pasterzem i o greckim od tej jedności odstąpieniu (1577). Styl S. stał się normą stylist. kaznodziejstwa. A. Mickiewicz w wykładach w Collge de France nazwał go prorokiem, który "ogarnia cały naród z jego przeszłością, teraźniejszością, a nawet przyszłością". Jako proroka ukazał go W. Syrokomla w poemacie Stare wrota. Ostatecznie legendę S. utrwalił J. Matejko Kazaniem Skargi namalowanym podczas powstania styczniowego. Podtrzymali ją S.Tarnowski i I. Chrzanowski pracami z okazji 300 rocznicy zgonu.

Reklama

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama