jedna z postaci cyklu powieści hist. H. Sienkiewicza, gł. bohater jej pierwszej części Ogniem i mieczem, namiestnik chorągwi pancernej ks. J. Wiśniowieckiego, ideał Polaka, rycerza, chrześcijanina. W służbie księcia tłumi powstanie kozackie na Ukrainie, dowodząc w rozmowie z Chmielnickim, że ma ono wszelkie znamiona buntu przeciw prawowitej władzy. W drodze do Łubniów poznaje Helenę Kurcewiczównę i staje się konkurentem Bohuna w staraniu o jej rękę. W czasie przemierzania stepów dostaje się do niewoli, broni racji Rzeczypospolitej przed obliczem Chmielnickiego, uwolniony w drodze do swych oddziałów staje się świadkiem zniszczeń Bohuna w Rozłogach i uprowadzenia Heleny. Przedkłada sprawy ojczyzny nad własne, pozostaje w armii księcia, dowodzi jego husarią, broni Baru, towarzyszy poselstwu do Chmielnickiego, który szanując wielki hart ducha i męstwo tego żołnierza wyposaża go w rodzaj żelaznego listu, aby bezpiecznie mógł odszukać ukrywaną przez Bohuna Helenę. Zasłynął wielką odwagą w czasie obrony Zbaraża, po bohaterskiej śmierci Podbipięty przedostaje się przez oblegające mury wojska wroga, by po niebezpiecznej i wyczerpującej wędrówce zawiadomić króla w Toporowie o potrzebie odsieczy. W czasie leczenia ran wierny Rzędzian powiadamia go, że ukochana Helena jest zdrowa, dochodzi do szczęśliwego spotkania i przygotowań zaślubin. W Potopie S. jest szczęśliwym ojcem i mężem mieszkającym w Burcu, jednak wobec szwedz. najazdu wyrusza na wojnę, dobrze służąc swymi umiejętnościami wojskom konfederackim. W ostatniej części cyklu u jego boku w decydującej bitwie pod Chocimiem walczy sześciu synów.
- SKRZETUSKI JAN, (lit.)
- SKRZETUSKI, Mikołaj (ok. 1610-73)...
- Zagłoba Jan Onufry, jedna z pierwszoplanowych...