(1963)
dwuaktówka S. Mrożka, w której zakwestionował autor mit romant. heroizmu, włączając się tą sztuką w dyskusję na temat roli narodowych stereotypów bohaterstwa. W publikowanych w latach 60. wypowiedziach ścierały się dwa poglądy, tych, którzy bronili wartości nawet najbardziej nieprzemyślanych zrywów patriotycznych i tych, którzy głosili prawo demaskacji ukrywanej o nich nieprawdy. Niezwykłe dzieje porucznika Orsona przywołują hist. postać kapitana J. K. Ordona utrwaloną w wierszu A. Mickiewicza Reduta Ordona i jego bohaterski czyn zakończony poet. opisem śmierci, która nigdy nie nastąpiła. Treścią dramatu Mrożka są dość niezwykłe perypetie porucznika, który z powodu poet. heroizacji stracił dobre imię i narzeczoną, mając 153 lata znalazł się w więzieniu osadzony wraz z wykolejoną młodzieżą. Przybyły Redaktor nie wierzy w opowieść o dawnym czynie Orsona aż do momentu, gdy zjawia się duch Poety, by zaświadczyć o prawdzie słów. Humorystyczna scena rozmów młodzieży i Orsona z Poetą zawiera jasne aluzje do konkretnych utworów Mickiewicza, a poprzez swój komizm zdejmuje z nich patynę podniosłości.
- FALK Peter, (1927-2011)
- Romans Teresy Hennert. Powieść dzisiejsza, (1924)
- BARDINI Aleksander, (1913-1995)