(1850-1923)
krytyk i prozaik. Studiował matematykę w Szkole Głównej oraz muzykologię w warszawskim Instytucie Muzycznym (był słuchaczem S. Moniuszki i W. Żeleńskiego), a następnie w Lipsku. W Paryżu studiował estetykę (słuchał wykładów H. Taine'a) i dokładnie poznał twórczość powieściopisarzy franc. Z Lipska i Paryża wysyłał korespondencje i artykuły do pism krajowych, m.in. "Nowin", "Ateneum", "Prawdy". Zwolennik naturalizmu, którego popularyzację w Polsce rozpoczął cyklem artykułów Współczesna powieść we Francji ("Ateneum" 1881-83). Były to rozprawy poświęcone G. Flaubertowi, A. Daudetowi, E. Zoli i braciom Goncourt. S. najwyżej cenił Flauberta jako twórcę przemyślanych, opartych na wnikliwej obserwacji obrazów człowieka i społeczeństwa. Domagał się pol. lit. wolnej od tendencji, zostawiającej czytelnikowi wyciąganie wniosków z zaprezentowanych w utworze faktów. Po powrocie do Warszawy został współred. "Wędrowca", konsekwentnie propagującym naturalizm. Jako bezwzględny zwolennik w sztuce prawdy zgodnej z naturą atakował modernizm ("Ateneum", 1900), potępiał dekadentyzm i symbolizm. Krytykował m.in. S. Przybyszewskiego, T. Micińskiego, K. Tetmajera, a w malarstwie S. Wyspiańskiego. Swoje przekonania artyst. realizował w powieściach Na skałach Calvados (1884) i Wysadzony z siodła (1891) oraz w zbiorach nowel Drobiazgi (1900) i Święty ogień (1918). W Na skałach Calvados - powieści z życia normandzkich rybaków - ukazał wpływ środowiska i dziedziczenia na człowieka. Bohaterem Wysadzonego z siodła jest pol. szlachcic nie potrafiący dostosować się do warunków społ.-ekonomicznych po 1864 r. Pod koniec wieku S. z niewiadomych przyczyn przestał pisać. Poświęcił się muzyce, został prof. w warszawskim konserwatorium. Jako publicysta uaktywnił się znów podczas rewolucji 1905 r. W 1906 r. wydawał dziennik polit.-społ.-lit. "Przełom". Zmarł w całkowitym zapomnieniu.
- Sygietyński Antoni, pseud. Gosławiec, (1850-1923)