(1823-97)
wybitny poeta krajowy, publicysta o wyraźnym talencie polemicznym. Związany z lwowskim środowiskiem lit., skupionym wokół Zakładu Narod. im. Ossolińskich. Uczestniczył w konspiracji przygotowującej powstanie 1846 r. W 1847 r. wyjechał do Paryża. Słuchał wykładów na Sorbonie i w Collge de France; poznał Chopina i A. Mickiewicza, zaprzyjaźnił się ze Słowackim. Brał udział w paryskiej rewolucji lutowej. W 1848 powrócił do kraju. Od 1857 współpracował z "Dziennikiem Literackim". W 1863 r. zaangażował się w konspiracyjną działalność polit. (m. in. Bratnia Pomoc). W l. 1877-78 był posłem do Rady Państwa w Wiedniu. Ostrość jego sądów (m.in. wystąpienie przeciw stańczykom) wywołały gwałtowną reakcję konserwatystów. Propagował idee oświaty dla ludu, zakładał czytelnie i biblioteki wiejskie. Współpracował z Tow. Oświaty Ludowej. W l. 80. wycofał się z działalności polit. Jubileusz w 1893 r. był dowodem uznania dla jego działalności i pisarstwa. Tworzył pod wpływem wielkich romantyków. Debiutował w 1844 r. erotykiem Gdyby…w "Dzienniku Mód Paryskich". Sławę przyniósł mu Maraton. Inne znane utwory to Skargi Jeremiego ze słynnym Chorałem (1847), Melodie biblijne (1852), Tłumaczenia Szopena (1866) - interesująca próba przełożenia wrażeń muzycznych na jęz. poezji, oraz Listy spod Lwowa - pamflet na serwilizm pisarzy wileńskich (m. in. I. Chodźki i A. E. Odyńca). W najważniejszym liście O Januszu i panu Wincentym Polu sformułował tezę o obowiązku pisarza wobec narodu. W publicystyce przekonywał, że doskonalenie moralne społeczeństwa jest warunkiem odzyskania niepodległości.
- Ujejski Kornel, (1823-97)
- Ujejski Kornel, (1823-97)
- UJEJSKI, Kornel (1823-97)