(1079-1142)
franc. filozof iteolog zwany Platonem chrześcijaństwa; przedstawiciel teorii nominalistycznej, prekursor racjonalistycznego, niezależnego myślenia oraz postępowej scholastyki. Twierdził, że wszelkie dogmaty wiary należy poddawać ocenie rozumu: "Nie dlatego wierzymy, że Bóg tak powiedział, ale przyjmujemy coś, ponieważ jesteśmy przekonani, że tak właśnie jest"; podobnie wkwestii etyki - za kryterium moralnej oceny czynów A. uznawał intencję rozumianą jako świadomy wybór człowieka posługującego się rozumem. Wpamięci potomnych filozof zapisał się przede wszystkim jako tragiczny kochanek, który za swoją miłość do małoletniej uczennicy - Heloizy - zapłacił okrutną cenę. Gdy wuj dziewczyny dowiedział się opotajemnym ślubie kochanków oraz onarodzinach ich syna, nasłał na filozofa zbirów, którzy pozbawili go męskości. Po tych zdarzeniach Heloiza przyjęła śluby zakonne, A. zaś przywdział mnisi habit. Zlat odosobnienia pochodzi ich wspólna korespondencja, częściowo zachowana izebrana wListach. Do najważniejszych dzieł A.zalicza się: autobiografię Historia calamitatum Abaelardi (wyd. pol. Historia moich niedoli, 1952) oraz traktaty filoz. iteologiczne De unitate et trinitate divina (1118), Sic et non (ok. 1121), Theologia christiana (między 1121 a1140), Scito te ipsum (między 1133 a1136).
- ABELARD, Pochodzenia hebrajskiego...
- Abelard Pierre, (1079-1142)
- Abelard i Heloiza, symbol nieszczęśliwej...