(ur. 1912)
brazylijski powieściopisarz ipublicysta. Początkowo związany zruchem komunistycznym, bojownik Komunistycznej Partii Brazylii. Wczasach reżimu G.Vargasa przebywał wwięzieniu (1936-37) skazany za działalność polit. Dwukrotnie emigrował (1938-45 i1948-52), przebywając m.in. wZSRR, Czechosłowacji, Polsce. Zczasem odszedł od swoich komunistycznych poglądów, zaangażował się wdziałalność synkretycznej, afrobrazylijskiej religii candomble. Drogę twórczą A. dzieli się na dwa okresy, pierwszy obejmuje lata 1931-57, drugi datuje się od wydania powieści Gabriela w1958. Wczesna twórczość A. wyrasta zkrytycznego spojrzenia na rzeczywistość społ. płn.-wsch. Brazylii, widać wniej także wpływy portug. realizmu socjalist. ineorealizmu: Kakao (1933), Zamarłe morze (1936), Jubiaba (1935), Ziemia krwi iprzemocy (1942), Podziemia wolności (1954). Wpóźniejszych utworach opowieści ożyciu wyzyskiwanych mas ustępują miejsca akcentom humorystycznym, kpiącym, żartobliwym opisom relacji międzyludzkich, śmieszności ich przyzwyczajeń: Gabriela (1958) - ukazująca niepokorną, dumną dziewczynę, Pasterze nocy (1964), Dona Flor ijej dwóch mężów (1966), Tereza Batista wojowaniem zmęczona (1973), Tieta do Agreste (1977), Farda Fardăo Camisola de Dormir (1979), OSumico da Santa (1988). A. jest także autorem sztuki teatr., monograficznej rozprawy Opowieść oCastro Alvesie (1941), powieści biograficznej Rycerz nadziei (1945).
- AMADO Jorge, (1912-2001)