(354-430)
pierwszy zwielkich filozofów chrześc., Ojciec Kościoła, upatrujący wmiłości najpewniejszą drogę do poznania Boga. Ur. wTagaście na obszarze dzisiejszej Algierii zojca poganina imatki chrześcijanki. Otrzymał klasyczne wykształcenie lit. We wczesnej młodości związał się zdziewczyną skromnego pochodzenia, zktórą miał syna Adeodata; związek rozpadł się po 14 latach za sprawą matki A., Moniki. Zanim na dobre zajął się filozofią, A. zarabiał na życie jako retor wKartaginie, anastępnie wykładowca retoryki wRzymie iMediolanie. Wwieku 32 lat, po wysłuchaniu św. Ambrożego, nawrócił się na chrześcijaństwo (wcześniej skłaniał się ku manicheizmowi). Wrócił do Tagasty, gdzie przez 3 lata wiódł życie mnicha, by wrezultacie zostać wybranym przez obywateli na biskupa Hippony. Funkcję tę pełnił do śmierci. Dzieło A. obejmuje setki rozpraw polemicznych (m.in. Opaństwie Bożym iOnauce chrześcijańskiej), pism katechetycznych, listów ikazań. Największą sławę przyniosły mu jednak Wyznania, ukazujące biskupa jako człowieka nie pozbawionego ludzkich słabości, będące hymnem dziękczynnym za tajemniczą obecność Boga obok człowieka: "Wezwałeś mnie głośno, skruszyłeś moją głuchotę; rozbłysnąłeś blaskiem iTwoje światło przepędziło moje zaślepienie; rozpyliłeś swą wonność, ja jej powąchałem iodtąd wzdycham do Ciebie. Posmakowałem iteraz głodny jestem Ciebie ispragniony". A. twierdził, że każdy człowiek nosi wsercu obraz Boga; droga do mądrości ipoznania wiedzie przez miłość do Niego; dusza zatopiona wmiłości do Stwórcy odrywa się od "czczych rzeczy" świata iuzyskuje błogostan jednocząc się zDuchem, współuczestniczy wnaturze Boskiej. A. to autor teorii opredestynacji, której Kościół nie zaakceptował; doktryna zakładająca, że człowiek nie ma wpływu na swoje zbawienie, ajego pośmiertny los przesądzony jest już wdniu narodzin, sprowadza do zera wartość ludzkich uczynków. Odrzucona przez katolicyzm, teoria znalazła zwolenników wśród luteranów ikalwinów. Kierunek wfilozofii, odwołujący się do poglądów A. nosi nazwę augustynizmu. Wpowieści Vita brevis J. Gaarder poruszył wątek ziemskiej miłości teologa, przytaczając rzekomo autentyczne listy wieloletniej towarzyszki życia A., Florii, do utraconego na rzecz religii kochanka.
- Augustyn św., (354-430)
- AUGUSTYN, Aurelius Augustinus (354-430)...
- AUGUSTYNA, Żeńska forma imienia...