(1619-55)
franc. pisarz iwolnomyśliciel, żołnierz gwardii gaskońskiej, brawurowy pojedynkowicz ogroteskowym wyglądzie (słynny wielki nos). Dwukrotnie ranny, musiał opuścić kompanię gwardii iszukać mecenasa. Zginął wtragicznych okolicznościach, od belki, która spadła na niego, gdy przechodził ulicą. Zwolennik filozofii P. Gassendiego i Kartezjusza głosił, że jedynie rozum powinien kierować poczynaniami człowieka. Wpowieści Tamten świat (wydanej pośmiertnie, 1657), obrazującej podróż do państw Księżyca iSłońca, C. poddał surowej analizie wiarę wcuda, nieśmiertelność duszy iwStwórcę. Swój ideał człowieka nakreślił wtragedii Śmierć Agrypiny (1653), której bohater za jedynie słuszne uznaje prawo człowieka do rozwoju iwykorzystania swych uzdolnień, odrzucając przykazania Boskie inormy społ. Duże uznanie przyniosła C. komedia Pedant oszukany (1654), zktórej Molire zaczerpnął zdanie do Szelmostw Skapena: "Po kiegóż diabła łaził na ten statek?" Rozgłos zapewniły C. satyryczne Listy (1654). Bohaterem lit. uczynił pisarza E. Rostand, tworząc poetycki dramat płaszcza iszpady Cyrano de Bergerac (1897). Cyrano, gaskoński szlachcic okomicznym wyglądzie itkliwym sercu, na wieść, że jego ukochana Roksana pała miłością do innego, dla jej dobra pomaga rywalowi wzdobyciu jej serca; pisze żarliwe listy miłosne, które tamten wysyła jako swoje. Gdy młodzieniec ginie na polu bitwy, C. pozwala, by Roksana jeszcze przez 15 lat pielęgnowała wsobie wspomnienie tamtej miłości. Prawdę oswoim uczuciu iroli, jaką odegrał wcałej historii, wyjawia dopiero na łożu śmierci.
- CYRANO de Bergerac Savinien de, właśc. Savinien de...
- CYRAN, Pochodzenia greckiego,...
- ROSTAND, Edmond (1868-1918)