(1885)
powieść "socjologiczna" E. Zoli, poświęcona dziejom jednego ze strajków górniczych wpłn. Francji. Bohater, Stefan Lantier, zatrudnia się wkopalni wMontsou, gdzie po raz pierwszy styka się zgórniczą nędzą. Kiedy na skutek kryzysu gospodarczego właściciele kopalni obniżają wynagrodzenia, wybucha strajk, na którego czele staje Stefan. Wezwane przez władze wojsko rozprawia się zgórnikami, strzelając do tłumu. Ginie 14 robotników. Reszta zmuszona jest skapitulować. Praca zostaje podjęta na nowo. Nie potrafiący pogodzić się zsytuacją Suwarin, nihilista, zwolennik przemocy, zatapia szyb, awraz znim górników. Stefan iKatarzyna (ukochana bohatera, jak on pracująca pod ziemią), uwięzieni wjednej zgalerii, przez trzy tygodnie konają zgłodu. Gdy nadchodzi pomoc, Katarzyna już nie żyje, aStefan walczy ze śmiercią. Po wyzdrowieniu, napełniony nową wiarą, wyjeżdża do Paryża, gdzie weźmie udział wprzygotowaniach Germinala (nazwa siódmego miesiąca wkalendarzu rewolucyjnym, upamiętniająca powstanie ludu paryskiego w1795), który wstrząśnie światem izmieni jego oblicze. Owielkiej popularności powieści zarówno wśród krytyków, jak irzeszy czytelników, świadczy fakt, że podczas pogrzebu Zoli w1902 r. delegacja górników zDenain, odprowadzająca trumnę pisarza, skandowała: "Germinal!"