Helios, Sol

wmit. gr. bóg Słońca, należał do pokolenia tytanów, był starszy od innych bóstw olimpijskich; syn tytana Hyperiona itytanidy Tei (lub Basilei), brat Selene (Księżyca) iEos (Jutrzenki). Zmałżeństwa H. zPerseis narodziły się dzieci: Kirke, Ajetes, Pasifae, Perses. Wzwiązkach zinnymi kobietami H. spłodził wiele dzieci, np. Heliady iHeliadów czy Faetona. Wyobrażano sobie H. jako pięknego mężczyznę ozłotych włosach. Poprzedzany przez Eos codziennie przemierzał drogę ze wschodu na zachód swoim ognistym rydwanem zaprzężonym wszybkie konie, wieczorem docierał do Oceanu, pod którym wwielkiej czaszy przedostawał się znowu na wschód, by rano wyruszyć wswoją drogę. H. jako wszystkowidzącego (oko świata) często identyfikowano z Apollonem. WGrecji kult H. był słabo rozpowszechniony, ponieważ Grecy uważali za barbarzyństwo oddawanie czci ciałom niebieskim. Ślady kultu H. można odnaleźć na Rodos (posąg Kolos Rodyjski to H.) ina Peloponezie. Od czasów Homera H. zaczęto uważać za bóstwo drugorzędne, sługę bogów olimpijskich, jego głównym zadaniem było dostarczanie światła. Do dziś zachowały się wizerunki H.: relief na metopie świątyni C wSelinuncie (2. poł. VI w. p.n.e.) iattycki krater czerwonofigurowy (430-420 p.n.e.) oraz fresk rzym. (II w. p.n.e.).