(1899-1961)
prozaik amer., laureat Nagrody Nobla (1954). Syn lekarza, od dziecka przejawiał zamiłowanie do sportu (intensywnie uprawiał boks), myślistwa irybołówstwa. Jego dorosłe życie obfitowało wprzygody, akty odwagi ibohaterstwa, którymi wykazał się jako żołnierz ikorespondent na frontach IiII wojny światowej (był jednym zpierwszych Amerykanów, którzy przebili się do ogarniętego powstaniem Paryża w1944). Wiele razy zaglądał śmierci woczy - na froncie wł. (1918) został trafiony dwunastoma odłamkami zmoździerza; wczasie wyprawy myśliwskiej do Afryki, dwukrotnie wciągu 24 godzin przeżył katastrofy samolotów (wświat poszła wówczas pogłoska ośmierci pisarza, co wywołało falę "pośmiertnych" artykułów wspomnieniowych - ulubiona lektura H.). Oopuszczeniu tego świata zadecydował sam - pozorując wypadek przy czyszczeniu broni, strzelił sobie wusta zobu luf strzelby myśliwskiej. Debiutował opublikowanym podczas pobytu wParyżu tomem Trzy opowiadania idziesięć wierszy (1923) oraz powieścią Słońce też wschodzi (1926) - wyrażającą frustracje amer. "straconego pokolenia" ( F.S. Fitzgerald, G. Stein). Rozgłos przyniosła mu powieść zaliczona do kanonu światowej lit. pacyfistycznej, Pożegnanie zbronią (1929). H. powrócił wniej do swoich doświadczeń zfrontu wł. oraz wielotygodniowego pobytu wszpitalu wMediolanie. Światową sławę pisarza utwierdziły kolejne utwory: powieść Komu bije dzwon (1940), opowiadanie Stary człowiek imorze (1952), Za rzekę wcień drzew (1950) oraz spopularyzowane przez film opowiadanie Śniegi Kilimandżaro (1938). Na dorobek H. złożyły się ponadto: Wnaszych czasach (1925) - opowiadania, które weszły później wskład zbioru 49 opowiadań (1938), Ziemia hiszpańska (1938), książka reportażowo-podróżnicza Zielone wzgórza Afryki (1935), traktat owalce byków Śmierć po południu (1932) oraz tom wspomnień paryskich Ruchome święto (wyd. pośmiertnie 1964). Charakterystyczną cechą pisarstwa H. jest rezygnacja zanalizy psychologicznej bohaterów, zastąpiona wyrazistym opisem ich zachowań ipostępowania. Technika ta, rozpowszechniona wprozie amer. okresu międzywojennego ( E. Pound), nosi nazwę behawioryzmu.
- ERNEST, Pochodzenia staroniemieckiego,...