(1533-92)
fr. pisarz ifilozof, mistrz eseju - gat., którego nazwa pochodzi od tytułu najznamienitszego dzieła M., Essais (Próby, 1580). M. pochodził zuszlachconej rodziny kupieckiej, wktórej posiadaniu znajdowały się dobra Montaigne. W1557 r. mianowano go radcą parlamentu wBordeaux, później merem miasta. Tu poznał poetę itłumacza lit. starożytnej, E. de La Boetie, zktórym połączyła go przyjaźń iktóry wywarł znaczący wpływ na jego poglądy. Po śmierci ojca pisarz został panem na zamku Montaigne. W1572 r. rozpoczął pracę nad Próbami. Wdziele tym, stanowiącym zbiór rozmyślań, M. zawarł całą swoją mądrość, doświadczenie życiowe ierudycję. Należał do znawców klasycyzmu, Wergiliusza, Lukrecjusza, Horacego, bliska mu była filozofia Platona, Arystotelesa, Seneki iPlutarcha, doceniał pisarzy sobie współczesnych, G. Boccaccia iF. Rabelais’go. Jego filozofia życiowa łączyła elementy stoicyzmu, sceptycyzmu ihedonizmu. Głosił idee tolerancji rel., racjonalizmu iżycia wzgodzie znaturą; oznaczało to także oswojenie się zmyślą ośmierci. Wduchu epikureizmu dopuszczał możliwość samobójstwa, jeżeli służyłoby ono uniknięciu bólu icierpień, które uważał za wrogów życia. Twierdził, że warunkiem prawdziwej miłości jest wolność, dlatego może się ona rozwijać tylko poza małżeństwem, potępiał purytanizm, bo seksualność uważał za rzecz ludzką, był przeciwnikiem dyskryminacji kobiet. Uważał, że człowiek ma wsposób umiejętny korzystać ze świata, anie tłumaczyć go. Choć pisał wwiększości osprawach doniosłych, nie brak wjego dziele, pozbawionym ścisłej kompozycji, drobiazgów zżycia codziennego, które wiele mówią oautorze; wiadomo, że chorował na kamicę nerkową, jednak nie leczył się, bo uważał medycynę za szkodliwą, nie umiał pływać inie potrafił osiodłać konia. Próby są dziełem niemal autobiograficznym, ajednocześnie uniwersalnym: "Ja sam jestem materią mej książki - pisał M. - ale każdy człowiek nosi wsobie całkowitą postać ludzkiego losu". Kościół potępił utwór iw1676 r. umieścił go na indeksie. Świat zachwycił się Próbami, które wywarły wielki wpływ na lit. ifilozofię XVII w. ( Kartezjusz, Molier, Voltaire); stąd wziął początek racjonalizm.
- Montaigne Michel Eyquem de, (1533-92)
- MONTAIGNE, Michel Eyquem de (1533-92)...
- Montaigne Michel de, (1533-92)