wmit. gr. władca mórz, syn Kronosa iRei, brat Zeusa iHadesa. Od Iliady datuje się władza P. nad morzami, jeziorami, źródłami istrumieniami (rzeki mają własne bóstwa), moc wszczynania burzy morskiej itrzęsienia ziemi. Chciał wraz zHerą iAteną pozbawić Zeusa władzy, lecz wporę odsunął się od spisku. Jego małżeństwo zAmfitrytą było bezdzietne, inni utrzymują, że miał znią syna Trytona. P. miał wiele romansów zboginiami (np. zDemeter), kobietami śmiertelnymi (np. zTyro) ipotworami (np. zMeduzą). Jego potomkowie (np. Polifem, Chryzaor) byli gwałtowni izłośliwi. Przez rok P. zApollonem iAjakosem budował mury wokół Troi dla króla Laomedonta, który odmówił budowniczym zapłaty. P., mszcząc się, zesłał na Troję potwora; wczasie wojny trojańskiej pomagał Grekom, choć ocalił od śmierci Trojanina Eneasza. Z Ateną rywalizował o władzę nad Attyką, z Herą o Argos, z Heliosem o Korynt, zawsze jednak przegrywał. P. czczono wGrecji jako boga morza, nawigacji; jego świątynie znajdowały się na przylądku Sunion wAttyce ina górze Mykale wAzji Mniejszej. Przedstawiano go uzbrojonego w trójząb, jego wóz zaprzężony był wpółkonie - półwęże. WRzymie utożsamiano P. zNeptunem. Rzeźby przedstawiające P.wykonali: J.Sansovino, G.L. Bernini, obrazy wyszły spod pędzla: A.Mantegny, P. Tibaldiego, P.P. Rubensa.
Posejdon
Literatura powszechna