w mit. gr. syn Ajolosa, założyciel Koryntu (Efyry), najprzebieglejszy z ludzi, mąż Merope, jednej z Plejad, ojciec Glaukosa i Bellerofonta. Uwiódł Antikleję w przeddzień jej ślubu z Laertesem i spłodził z nią Odyseusza. Gdy Zeus porwał Ajginę (Eginę), córkę bóstwa rzecznego Asoposa, S. wyjawił ojcu imię porywacza córki, za co władca Olimpu strącił go do Podziemia i nałożył na niego karę wiecznego toczenia olbrzymiego głazu pod górę. W chwili gdy głaz docierał do szczytu, za każdym razem spadał ("syzyfowa praca"). Odyseja podaje inne tłumaczenie kary S.: gdy rozgniewany Zeus posłał Tanatosa po S., ten uwięził bożka Śmierci i przez jakiś czas nikt nie umierał. Zeus wymógł na S. uwolnienie Tanatosa, który, gdy tylko odzyskał władzę, pierwszego uśmiercił właśnie S. Gdy S. dotarł do Podziemia, oszukał Hadesa i otrzymał zezwolenie na krótki pobyt na ziemi, by zganić żonę za niepogrzebanie jego zwłok. Jednak S. nie miał zamiaru wracać, dożył późnej starości, a gdy zmarł naprawdę, bogowie nałożyli nań karę, która na zawsze miała zatrzymać go w Podziemiu. Postać S. była inspiracją w literaturze dla Ajschylosa (niezachowana tragedia), Sofoklesa, Eurypidesa, A. Camusa (esej Mit Syzyfa, 1942), w malarstwie dla Tycjana, L. Giordana.
- SYZYF, (mit. gr.) syn Eola i...
- Tartar, w mit. gr. (za poematami...
- GÓREC-ROSIŃSKI, Jan (ur. 1920)