(1938-97)
franc. rysownik, pisarz, scenarzysta, reżyser filmowy, teatr., aktor, scenograf. Rodzice T., pol. Żydzi, wyemigrowali przed II wojną światową do Paryża. Ojciec artysty był absolwentem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. W Paryżu w 1964 r. T. skończył cole Nationale des Beaux-Arts. Popularność wśród masowych odbiorców zdobył jako autor skandalizujących, podejmujących tematy tabu rysunków zamieszczanych od 1958 r. w różnych czasopismach, m.in. w "Bazarre", "Le Rire", satyr. "Hara-Kiri", z którym współpracował w latach 1961-65. Był współtwórcą słynnej Grupy Panicznej (1962), w latach 60. brał udział w jej spektaklach. Twórczość T., naznaczona wpływami surrealizmu, wprowadzała czarny humor (niekiedy makabryczny) i groteskę, skupiała się głównie na wyśmiewaniu drobnomieszczaństwa. Tematykę tę podjął T. w powieści Chimeryczny lokator (1964); R. Polański w 1976 nakręcił film pt. Lokator na kanwie tej powieści, w filmie wystąpił sam T. Wydana w 1967 r. powieść Księżniczka Angina była wyrazem upodobania pisarza do zabawy językiem, pure nonsense’u , dawnej tradycji lit. Ponadto autor zbiorów opowiadań Cztery róże dla Lucienne (1967), Caf Panika (1982), Historyjki taksówkowe (1988), Najpiękniejsza para piersi na świecie (1986), Dziennik paniczny (1989), powieści Mmoires d’un vieux con (1975), sztuk teatr., m.in. Da Vinci miał rację (1976), licznych ilustracji dzieł lit., plakatów, albumu Topor, scenariuszy i projektów plastycznych animowanych filmów Ślimaki (1966) i Dzika Planeta (1972), wieloodcinkowego serialu Telechat, w którym obok żywych aktorów wprowadzono animację lalkową.
- TOPOR, Roland (1938-97)