także Amun, Ammon
staroegipski bóg, określany jako „Niewidzialny” lub „Ukryty”, wymieniany wraz z małżonką, Amaunet, w Tekstach Piramid jako prabóstwo stwórcze, król bogów; utożsamiano go z bóstwem powietrza. W mitologiach hermopolitańskich jego narodziny wiązano z Nunem (chaosem), w innych odmianach mitu miał powstać z głosu Tota (odpowiednik Logosu); uznawany za najwyższe ogniwo tzw. Ogdoady, czyli ośmiu faz przekształcania się pierwotnego, chaotycznego bytu (Nun) w byt twórczy; czczony przede wszystkim w Tebach (ob. Luksor), gdzie jego kult panował od XX w. p.n.e. i rozwinął się w następnych stuleciach w formę religii państwowej. Jedną z postaci, jaką mógł przyjmować A. było Słońce, Re, stąd też w różnych mitach zaczęto go nazywać A.-Re, uznając za najważniejsze z bóstw, które może objawiać się pod postaciami innych, podległych mu bogów; ta odmiana kultu prowadziła do zarysowania się w religii staroż. Egiptu swoistego monoteizmu (Aton), upodabniającego A. do hebrajskiego Jahwe (nieznane imię, ukryta postać). Szczytowy okres kultu A. przypadł na epokę Nowego Państwa (1580-1080 p.n.e.), świątynię boga wzniesiono także w Karnaku, zaś kapłani A. osiągnęli dominującą pozycję w państwie; w tym okresie uznano, że małżonką A. jest Mut, a synem Chonsu (Księżyc). Inne ośr. kultu to Oaza Siwa, Pi-Ramzes, Tanis i Napata w Nubii.
DEJR EL-BAHARI, KARNAK, SFINKS, EGIPTU STAROŻYTNEGO RELIGIA, JOZJASZ, AMONOWE ZWIĄZKI, HERHOR, DŻABAL BARKAL, SIWA, AMENHOTEP IV ECHNATON