jedna z głównych zasad mechaniki kwantowej, głosząca, że dokładny pomiar jednej obserwowanej wielkości fiz. charakteryzującej układ, do opisu którego stosuje się mechanikę kwantową, wyklucza możliwość wykonania jednocześnie dowolnie dokładnego pomiaru którejś z innych obserwowanych wielkości fiz. tego układu. W myśl tej zasady niemożliwe jest jednoczesne przeprowadzenie dokładnego pomiaru par pewnych wielkości fiz., np. położenia i pędu cząsteczki lub energii cząsteczki i czasu, w którym ta energia została zmierzona. Ograniczenie to nie jest zatem spowodowane niedoskonałością metod lub przyrządów pomiarowych, lecz wynika z samej natury rozpatrywanych układów fiz. i jest wyrazem dualizmu falowo-korpuskularnego. Z.n. sformułował 1927 niem. fizyk W.C. Heisenberg.
- Heisenberga zasada nieoznaczoności, iloczyn nieokreśloności...
- nieokreśloności zasada, jedno zpodstawowych twierdzeń...