METEORY

drobne - w skali kosmosu - ciała niebieskie (pyłki lub bryły) o wymiarach od ułamków mm do kilku m, obiegające Słońce po orbitach eliptycznych; także zjawiska świetlne przez nie wywołane w atmosferze ziemskiej; niewielka prędkość i zgodność orbit większości m. z orbitami komet świadczy, iż są produktami rozpadu komet; przyciąganie ziemskie powoduje wpadanie m. w atmosferę ziemską, gdzie w wyniku zderzeń z cząstkami powietrza ich pow. rozgrzewa się do temp. ok. 3000^oC, zaczyna się topić i wrzeć, a pojedyncze atomy są z niej wyrywane i rozpraszane; część uzyskanej energii powoduje wzbudzenie i jonizację cząstek powietrza na drodze m. oraz wypromieniowywanie kwantów światła, co wywołuje zjawisko ich świecenia; w niższych warstwach atmosfery ziemskiej m. rozpadają się i w większości szybko wyparowują (świecenie m. obserwuje się przeciętnie od wys. ok. 100-130 km nad Ziemią, a jego zanik ok. 75-90 km); nad całą pow. Ziemi pojawia się na dobę ok. 24 mln m. dostrzegalnych gołym okiem. Najjaśniejsze m., o masie powyżej 10 g, noszą nazwę bolidów; gdy część m. nie zdąży rozproszyć się w atmosferze (sprzyja temu relatywnie duża masa m. i mała prędkość ruchu) spada na Ziemię w postaci meteorytu; grupy m. krążących wokół Słońca po bardzo zbliżonych do siebie torach nazywa się rojami m.; bardzo duże nasilenie w krótkim czasie przelotów m. to deszcz lub ulewa m.; najobfitszy zaobserwowano 12 XI 1833, gdy w przeciągu ok. 6 godz. dostrzeżono ok. 200 tys. m. (nasilenie ok. 20 m. na sek.). Zjawisko m. znano już w zamierzchłych czasach, wzmianka na ten temat znajduje się w Iliadzie, lecz do końca XVIII w. sądzono, że jest to zjawisko czysto atmosferyczne, zachodzące na niewielkiej wys. nad Ziemią. Nazwa pochodzi od gr. słowa meteoros, oznaczającego "unoszący się w powietrzu" i obejmującego dawniej wszystkie zjawiska zachodzące w atmosferze ziemskiej.

• meteor, świetlisty ślad meteoru,...
• meteory, zjawiska meteorologiczne.(...)
• meteory, ciała niebieskie orozmiarach...