S, sulphur
pierwiastek chem. należący do tlenowców; liczba atom. 16, masa atom. 32,066, temp. topn. 112,8°C (odmiana a) i 119°C (odmiana b), temp. wrz. 444,6°C, gęstość ok. 2,0 g/cm3; posiada cztery izotopy trwałe; niemetal występujący w wielu odmianach alotropowych, w dwóch odmianach krystalicznych; s. rombowa α (Sα) - zbudowana z ośmioatomowych, pierścieniowych cząsteczek S8 (cyklo-oktasiarka); żółte kryształy, trwałe w temp. pokojowej; Sα ogrzewana (95,5°C) przechodzi w s. jednoskośną ß (Sß) - żółte igły, które w zakresie temp. 119-160°C przechodzą w s. żółtą λ (Sλ) - żółtawą, ruchliwą ciecz o małej lepkości; dalsze ogrzewanie powoduje pękanie pierścieni S8 i łączenie się atomów w długie łańcuchy (katenacja s. żółtej) dając odmianę s. μ (Sμ), kateno-polisiarkę - czerwonobrunatną, gęstą ciecz o dużej lepkości; znana jest też s. plastyczna - wynik szybkiego ochłodzenia (przechłodzenia) polisiarki Sμ oraz s. bezpostaciowa (kwiat siarczany) - b. drobny proszek, wynik kondensacji pary s.; w temp. pokojowej s. nie jest aktywna chem.; wiele metali po ogrzaniu w parach s. spala się, podobnie jak w tlenie; chłodząc (-196°C) pary s. otrzymuje się czerwone, paramagnetyczne ciało stałe, zbudowane z cząsteczek S2 (dwusiarka); s. jest b. rozpowszechniona w przyrodzie, występuje w postaci rodzimej oraz w minerałach (m.in. piryt, galena ołowiowa, blenda cynkowa, anhydryt, gips); stosowana gł. do otrzymywania kwasu siarkowego(VI) i innych związków, a także do produkcji barwników, zapałek, prochu strzelniczego, do wulkanizacji; duże zastosowanie mają związki s., zwł. kwas siarkowy; s. znana była już w starożytności; wiele związków s. wykazuje działanie toksyczne (np. siarkowodór, dwutlenek siarki), a wydalana w postaci tlenków do atmosfery jest przyczyną kwaśnych deszczów.
TIOMERKURYMETRIA, ALOTROPIA, TIAZOL, DIELEKTRYKI, BIOFILNE PIERWIASTKI, LASSAIGNE'A METODA, OGIEŃ GRECKI, EKSHALACJE WULKANICZNE, KADMOWANIE, SIARKI CHLORKI