kategoria dialektyki wywodząca się od Hegla, który rozszerzył pojęcie sprzeczności ze sfery logiki na sferę bytu; odnosi się nie tylko do zdań (jak sprzeczność logiczna), lecz do procesów zachodzących w samej rzeczywistości; pojęcie przejęte przez marksizm, który traktuje s.d. jako współwystępowanie i ścieranie się w przedmiotach i procesach przeciwstawnych tendencji.
- SYNTEZA, (nauk. 2)