łączenie elementów, gł. metalowych, także metali ze szkłem i ceramiką, za pomocą spoiwa (lutu) z materiału o niższej temp. topnienia od materiałów, z których wykonane są łączone elementy; stopiony lut wypełnia szczelinę między nimi, a połączenie jest efektem zjawisk adhezji i dyfuzji. W zależności od temp. topnienia spoiwa rozróżnia się l. miękkie ( do 400oC) i l. twarde (powyżej ok. 400oC). Pow. łączonych elementów oczyszcza się mechanicznie lub chem., np. za pomocą kwasów, kalafonii, chlorków. Do nagrzewania materiału łączonych elementów w strefie l. oraz materiału spoiwa stosuje się lutownice, lampy lutownicze, palniki (lutospawanie), a także urządzenia do grzania elektr.: oporowego, łukowego lub indukcyjnego oraz urządzenia ultradźwiękowe. Niekiedy l. przeprowadza się przez zanurzanie elementów łączonych w kąpieli lutu stopionego w tyglu. L. stosowane było już w starożytności (znaleziska na terenie Babilonii z ok. 3000 p.n.e.), gł. w sztuce zdobniczej oraz przy wyrobie naczyń metalowych, zaś w staroż. Rzymie także do łączenia ołowianych rur wodociągowych. Obecnie l. stosuje się tak w produkcji jednostkowej (l. ręczne), jak i masowej (l. automatyczne), gł. w przemysłach: elektronicznym i opakowań blaszanych, przy wyrobie narzędzi do obróbki skrawaniem, w jubilerstwie i wytwarzaniu galanterii metalowej.
LUTOWANIE
Procesy technologiczne
LUTOSPAWANIE, ZŁOTNICTWO, LUTOWNICA, LUTOWNICZA LAMPA, ŁATWO TOPLIWY STOP, LUT, BENARDOS Nikołaj N