zbiór ksiąg religijnych, uznawanych za święte przez judaizm i chrześcijaństwo; autorstwo anonimowe; powstały najprawdopodobniej między XI a III w. p.n.e.; wraz z w chrześcijaństwie tworzy kanon biblijny; zasadnicze wątki związane z historią Izraela od hipotetycznego stworzenia świata, a także wykład podstawowych prawd religijnych (kult, etyka, filozofia, prawo); ważną część S.T. stanowią utwory o dużych wartościach poetyckich (pieśni, psalmy, przypowieści); w większej części S.T. został napisany po hebrajsku (z elementami tekstów aramejskich i hellenistycznych); do VII w. chrześcijaństwo posługiwało się przekładem zwanym Septuaginta, dokonanym, wg legendy, przez 70 tłumaczy z kręgu aleksandryjskiego (III-II w. p.n.e.); w latach 382-406 przekładu łac. dokonał św. Hieronim (tzw. Wulgata) na polecenie papieża Damazego I i ta wersja została uznana za kanoniczną przez sobór w Trydencie (1546); pierwszy pol. przekład nosi nazwę Biblia królowej Zofii (XV w.) i dochował się we fragmentach; pełne przekłady 1561 i 1563; często dokonywano przekładów Psalmów (M. Rej, J. Kochanowski); najbardziej znany jest przekład J. Wujka (1599); protestanci pol. do dziś posługują się tzw. Biblią gdańską (I wyd. 1738, poprawki 1975); inne znane pol. wydania S.T. i Ewangelii to tzw. Biblia Tysiąclecia (1965) i Biblia palotyńska (od 1958); laickich przekładów fragmentów Biblii dokonali m.in. A. Sandauer (Księga Rodzaju) oraz Cz. Miłosz (Księga Psalmów).
PROROK,
SEPTUAGINTA,
TEOLOGIA BIBLIJNA,
JÓZEF,
PRZYSŁÓW KSIĘGA,
DEUTEROKANONICZNE KSIĘGI,
JUDAIZM,
LIMBURG,
EJLAT,
KANAAN
