(łac. irrationalis = nierozumowy)
wteorii poznania pogląd odrzucający możliwości rozumu idoświadczenia jako narzędzi niedoskonałych: gnostycyzm podkreślał znaczenie wiedzy uzyskanej poprzez wgląd bezpośredni dzięki objawieniu, wśredniowiecznej filozofii chrześcijańskiej droga do wiedzy prawdziwej wiodła przez Boskie oświecenie umysłu. Największą wartość poznania pozarozumowego podkreślał wstarożytności Plotyn, ana przeł. XIX/XX w. H. Bergson.
- IRRACJONALIZM, w ontologii stanowisko...
- antynomia, sprzeczność wewn.,...
- CHMIELOWSKI Piotr, (1848-1904)