Reklama

Nowa Fala

pokolenie poetów ur. tuż po zakończeniu wojny, wydających serię debiutów prasowych, później książkowych wlatach 1968-76; poetów N.F. reprezentują: S. Barańczak, R. Krynicki,

Reklama

J. Kornhauser, A. Zagajewski, E. Lipska, L. Szaruga, K. Karasek, J. Bieriezin,

J. Markiewicz. Przeżycie pokoleniowe wyrażają E. Lipskiej My (1967) oraz S. Barańczaka Ukońca wojny dwudziestoletniej (1970). Dołączają także teatry studenckie: Teatr Ósmego Dnia zPoznania, Teatr Stu zKrakowa oraz kabaret Salon Niezależnych zWarszawy. Program artystyczny N.F. wyrażają książka S. Barańczaka Nieufni izadufani (1971), artykuły na łamach poznańskiego "Nurtu" (od 1967). N.F. przedstawia konflikt dwóch orientacji wlit. pol.: romantycznej iklasycznej, utożsamianej zminimalizmem ioderwaniem się od rzeczywistości, ujawnia nieufność wobec schematów, utartych sposobów myślenia, zdolność do negacji; Ironia iharmonia (1973) S. Barańczaka oraz J. Kornhausera iA. Zagajewskiego Świat nie przedstawiony (1974) krytykowały lit. uchylającą się od odpowiedzialności za rzeczywistość, zajętą własnymi problemami estetycznymi. Wyrosła zkrakowskiej grupy "Teraz" działającej przy klubie "Pod Jaszczurami" (tworzyli wniej także poeci J. Kornhold, S. Stabro, A. Komorowski). N.F. jest głosem poetów wdyskusji na temat postaw intelektualistów wobec historii, wyraża sprzeciw "pokolenia 68" wobec nijakości lit. oficjalnej, nowomowy wjęzyku publicznym ipropagandowego kłamstwa iobłudy. Stawia na podmiotowość człowieka, prawo do wahań ibraku wyboru (Karasek, Kornhauser), potrzebę refleksji nad jasnym określeniem się (Barańczak, Zagajewski). Wtej sytuacji wiersze tego pokolenia objęto zakazem oficjalnego druku. Ruch poetycki N.F. akcentował aktualność, "mówienie wprost", bliski związek poezji zżyciem codziennym iświadomością społ., której wyrazem miał być język (wykorzystujący chwyty poezji lingwistycznej), swoistą biograficzność jako autentyczny związek podmiotu lirycznego zprzeżyciami grupy pokoleniowej, potrzebę demaskowania zafałszowanego obrazu świata, sprzeciw wobec propagandy sukcesu wmass mediach. Poeci chcą wswoich wierszach odzyskać "czysty głos", przeciwstawić się oderwaniu od doświadczeń społ. ipolit., pojawia się nowy bohater, typ przeciętnego człowieka (nazwany wwierszach Barańczaka "NN"), który ma "dać świadectwo", podobnie jak Pan Cogito Z. Herberta, którego stawiali za wzór. Wiersze N.F. pisane były wpoetyce apelu, stosowały ironię, prowokację językową, ulubionym chwytem stało się wykorzystywanie schematu ankiety (np. Ankieta Kornhausera, Wypełnij czytelnym pismem Barańczaka), ogłoszenia (np. Biorąc udział Krynickiego), notatki prasowej (np. Napiszcie do nas co otym sądzicie Barańczaka, Nowa pasza Krynickiego), jęz. przemówień, zbitek propagandowych (np. "Nie ma wolności dla wrogów wolności" wKrynickiego Nie ma żadnej innej iZagajewskiego Nasze lokomotywy są coraz lepsze). Poeci N.F. opis dramatycznej rzeczywistości realizowali też wprozie, np. A. Zagajewskiego Ciepło, zimno (1975), Kornhausera Kilka chwil (1975), J. Komolki Ucieczka do nieba (1975). Zasługą N.F. jest uświadomienie obowiązków twórcy wobec pojedynczego człowieka iniezwykłe uwrażliwienie na funkcję języka stosowanego wprocesie społecznej komunikacji.

Podobne hasła:

Encyklopedia Internautica
Reklama
Reklama
Reklama