(1876-1944)
publicysta, satyryk, autor dramatów. Niezwykle barwna postać przełomu wieków znana wKrakowie, anastępnie wśrodowisku warszawskim. Był mistrzem słowa, twórcą niezliczonych neologizmów ikalamburów; sławę zdobył jako satyryk ipamflecista owyjątkowo celnym, acz zjadliwym piórze. Wcharakteryzowaniu postaci nie zawsze trzymał się prawdy, alojalność nie była jego najmocniejszą stroną. Wokresie krakowskim wydał tomy satyr prozą Małpie zwierciadło (1902), Facecje sowizdrzalskie (1903), Skotopaski sowizdrzalskie (1904); później wierszem Meandry (1911). Wokresie międzywojennym jego satyra nabrała cech antysemickich inacjonalistycznych, co ukazują m.in. publikowane w"Myśli Narodowej": Sen srebrny Salomei Kohn (1923), Moja przejażdżka po Palestynie (1936) iin. Ważną część dorobku N. stanowią portrety, zwł. Wizerunek Mikołaja Reja zNagłowic (1905). Bohaterami swoich sztuk uczynił wielu znakomitych literatów, np. I. Krasickiego wWielkim Fryderyku (1910), C. Norwida wCyganerii warszawskiej (1912). Fascynowały go też wielkie postacie hist., czemu dał wyraz pisząc powieści ikroniki dramatyczne, np. Car Samozwaniec (1908), Pułaski wAmeryce (1917). Ze sztuk współcz. N. należy wymienić Nowe Ateny. Satyra na Wielki Kraków (1913) iO żonach złych idobrych (1931).
- NOWACZYŃSKI, Adolf, ps. Neuwert (1876-1944)...
- Nowaczyński Adolf, przydomek Neuwert, (1876-1944)
- ADOLF, Stare imię germańskie...