Adolf, ps. Neuwert (1876-1944)
felietonista, satyryk, dramaturg, publicysta i powieściopisarz, jedna z najbardziej kontrowersyjnych postaci w lit. pol. 1. poł. XX w.; już w czasie studiów (prawo na UJ) związał się z młodopolskim kręgiem St. Przybyszewskiego; po 1918 związał się z Narodową Demokracją, czołowy publicysta i "Myśli Narodowej" (potem ); wiele jego utworów (zwł. cykl Ofensywa, Sen srebrny Salomei Kohn, System doktora Caro, Wilhelm Imperator czy quasi-przewodnik Moja przejażdżka po Palestynie) to pełne wyrafinowanych złośliwości antysemickie pamflety, których treść: "Że w jom-kiepur na Plantach/ Tuż pod samym Ikacem/ Rudy Żyd korporanta/ Rżnął, macając, na macę" - parodiował Tuwim (wiersz O Adolfie); skrajny antysemityzm N. nie przeszkadzał mu w popieraniu skamandrytów; w twórczości dramatycznej N. wyróżniają się utwory o charakterze historycznym: Wielki Fryderyk, Komendant Paryża (o J. Dąbrowskim), Cyganeria Warszawska, Pułaski w Ameryce, Wiosna Narodów w cichym zakątku (o rewolucji krakowskiej 1846), Cezar i człowiek (o zmyślonej przez N. miłości Lukrecji Borgii do Kopernika, sztuka będąca ostrzeżeniem przed faszyzmem). Przy sprzeciwie, jaki budzi wiele wypowiadanych przez N. sądów, jego dzieła - dzięki błyskotliwej polszczyźnie i oryginalności - stanowią nadal atrakcyjną lekturę.
POLSKA. LITERATURA. MŁODA POLSKA, POLSKA. LITERATURA. MŁODA POLSKA, POLSKA. TEATR. SZKOŁA KRAKOWSKA, NEUWERT, POLSKA. PRASA, ŚWIDERSKI
- Nowaczyński Adolf, (1876-1944)
- Nowaczyński Adolf, przydomek Neuwert, (1876-1944)
- RZECZPOSPOLITA, (hist. 1)