(mit. gr.)
król Itaki, jeden zgłównych bohaterów gr. w wojnie trojańskiej, słynął zroztropności isprytu. Wnagrodę za męstwo izasługi Grecy przyznali mu zbroję po Achillesie. Wczasie powrotnej żeglugi spod Troi dostał się do niewoli najgroźniejszego cyklopa Polifema, którego oślepił iuszedł zwięzienia, jednakże jego zemsta spowodowała silne wiatry miotające okrętami O. na morzu przez 10lat. Wczasie tej wędrówki dotarł do kraju Lotofagów ipokonał czarodziejską moc spożywanych lotosów, odbierającą chęć powrotu do kraju. Gościł też na wyspach Eolskich uwładcy wiatrów iburz, które zamknięte wworku miały umożliwić szybki powrót, lecz nierozważnie uwolnione przez towarzyszy O.oddaliły ich od Itaki. Przebywał także na dwóch wyspach unimfy Kirke, apóźniej Kalipso, która pokochawszy go, 7 lat przetrzymywała usiebie, obiecując wieczną młodość. Zpomocą króla Feaków Alkinoosa dotarł wreszcie do rodzinnej wyspy. Przebrany za żebraka stoczył pojedynek zzalotnikami Penelopy, odzyskał żonę isyna Telemacha. Dzieje tułaczki O. są tematem wielu utworów, m.in. greckiego eposu Homera Odyseja, dramatów Łuk Odyssa G.Hauptmanna iPowrót Odysa S. Wyspiańskiego, poematu filozoficznego Odisia N. Karandzakisa, powieści Narodziny Odyssa J. Giono.