powieść maskująca, w której są opisywane rzeczywiste wydarzenia i osoby pod zmienionymi nazwiskami i nazwami, np. w powieściach J. Kadena-Bandrowskiego Generał Barcz (walka o władzę generalicji i części piłsudczyków), Czarne skrzydła, Mateusz Bigda; powieść Z. Uniłowskiego Wspólny pokój o warszawskich literatach międzywojnia, w której czytelnik podczas lektury odnajduje klucz, rozszyfruje prototypy postaci autentycznych.
- Generał Barcz, (1923)
- Sarraute Nathalie, (ur. 1902)
- Ulisses, (1922)